Δύο νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα, το επαληθεύουν. Η συμπεριφορά των γονέων επηρεάζει σε μέγιστο βαθμό την διατροφική συμπεριφορά και την υγεία των παιδιών τους!

Η πρώτη μελέτη έδειξε ότι οι έφηβοι που περνούν αρκετό χρόνο σε καθιστικές δραστηριότητες, όπως τηλεόραση ή παιχνίδια στον υπολογιστή είναι πιο πιθανό να επιλέγουν ανθυγιεινά σνακ και ζαχαρούχα ποτά από τους εφήβους που ξοδεύουν λιγότερο χρόνο, και δημοσιεύθηκε στο Archives of Pediatric & Adolescent Medicine. Οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία για 2202 εφήβους ηλικίας 12,5 – 17,5 ετών από
10 Ευρωπαϊκές πόλεις: Αθήνα, Ηράκλειο, Ντόρτμουντ, Γάνδη, Λιλ, Ρώμη, Στοκχόλμη, Βιέννη,  Βουδαπέστη και Σαραγόσα.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το γκρουπ που αφιέρωνε λιγότερο από 2 ώρες την ημέρα για καθιστικές δραστηριότητες, έκανε πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές από εκείνο που αφιέρωνε περισσότερες από 4 ώρες την ημέρα βλέποντας τηλεόραση, παίζοντας παιχνίδια στον υπολογιστή, ή χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο για ψυχαγωγία.

Η ευθύνη βρίσκεται στα χέρια των γονέων, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το περιβάλλον του σπιτιού και τα τρόφιμα που καταναλώνουν τα παιδιά τους, υποστηρίζουν οι συγγραφείς.
“Το περιβάλλον (διαθεσιμότητα τροφίμων) και η επιρροή των γονέων έχουν σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη των σχετικών διατροφικών συμπεριφορών. Είναι πιθανό ότι τα άτομα των οποίων οι γονείς τους επιτρέπουν να περνούν χρόνο σε καθιστικές δραστηριότητες, είναι και αυτοί που επιτρέπουν ανθυγιεινά σνακ και ζαχαρούχα ποτά. Απλά έχοντας ανθυγιεινά σνακ στο σπίτι, παίζει σημαντικό ρόλο στις επιλογές των τροφίμων, αφού και η κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων είναι πιο συχνή μετά το σχολείο ώρες, όταν οι έφηβοι είναι πιο πιθανό να είναι χωρίς επίβλεψη”, σημειώνουν οι συγγραφείς.

Η δεύτερη πρόσφατη μεγάλη πανελλαδική μελέτη, με την ονομασία GRECO (Greek Childhood Obesity), μελέτησε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τη σύνδεση κοινωνικο-οικονομικών και δημογραφικών παραγόντων, με τον επιπολασμό της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα.

Τα ευρήματα της μελέτης είναι συγκλονιστικά, καθώς, για παράδειγμα, προκύπτει ότι ο δείκτης μάζας σώματος της μητέρας και του πατέρα συσχετίζεται άμεσα με τον δείκτη μάζας σώματος των παιδιών, στοιχείο που επαληθέυτηκε και στα δύο φύλα.

Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα πάντα με τη μελέτη GRECO, όταν ένας γονιός είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος οι πιθανότητες να έχει υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά είναι 162% υψηλότερες σε σύγκριση με τους γονείς με φυσιολογικό βάρος. Και μάλιστα τριπλασιάζονται, όταν και οι δύο γονείς είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι σε σύγκριση με τους γονείς με φυσιολογικό βάρος.

Περαιτέρω, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας του πατέρα φαίνεται ότι επηρεάζει το φαινόμενο παιδικής παχυσαρκίας. Συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις υπέρβαρων ή παχύσαρκων Ελληνόπουλων βρέθηκε ότι το 63% των πατεράδων τους είχαν απόλυτα καθιστική ζωή, προφανώς επηρεάζοντας και τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας όλης της οικογένειας.

Εκτός από το ίδιο το βάρος των γονέων και η ηλικία τους (συγκεκριμένα η ηλικία της μητέρας) φαίνεται ότι επηρεάζει τη διαμόρφωση του σωματικού βάρους του παιδιού. Έτσι, η έρευνα διαπιστώνει ότι οι πιθανότητες να αναπτύξουν τα παιδιά υπερβολικό βάρος μειώνονται όσο αυξάνεται η ηλικία της μητέρας, με τους ερευνητές της μελέτης να εξηγούν ότι αυτό ερμηνεύεται -εν μέρει- από το γεγονός ότι οι μητέρες μεγαλύτερης ηλικίας είναι πιο ευαισθητοποιημένες σε θέματα υγείας. Παράλληλα διαπιστώθηκε οτι νεαρότερες μητέρες που εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή ιδιωτικοί υπάλληλοι είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά.

Σύμφωνα με τον κ. Ζαμπέλα, Καθηγητή Διατροφής του Ανθρώπου, του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, και επιστημονικό υπεύθυνο της μελέτης, «τα δεδομένα της έρευνας πρέπει να αφυπνίσουν όχι μόνο τους γονείς αλλά και όσους εμπλέκονται στην πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας, καθώς παράγοντες που έχουν να κάνουν με την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της οικογένειας επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την πιθανότητα εμφάνισης παχυσαρκίας στα παιδιά. Είναι επιτακτική πλέον η ανάγκη διαμόρφωσης διατροφικής πολιτικής στη χώρα μας με σκοπό την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας που να εμπλέκει διαφορετικούς τομείς του κράτους όπως η παιδεία, η υγεία, η ανάπτυξη και όχι απλά την οικονομία, με σκοπό τόσο τη διατροφική εκπαίδευση των παιδιών όσο και τη δημιουργία βοηθητικών δομών μέσα στην κοινότητα για τη στήριξη της οικογένειας στην προσπάθεια αυτή».

Η μελέτη GRECO διεξήχθη σε δέκα περιφέρειες (δεκατέσσερις νομούς) σε ολόκληρη τη χώρα (π.χ. Αττική, Μακεδονία, Πελοπόννησο, Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, Ήπειρος, Θεσσαλία, Θράκη, νησιά Αιγαίου, Ιόνια νησιά και την Κρήτη) και για την ολοκλήρωσή της χρησιμοποιήθηκε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα 5.000 παιδιών, ενώ τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης δημοσίευσης προέκυψαν από 2315 οικογένειες. (Public Health Nutrition, 2012)